Gemeente Eindhoven heeft ons beloond voor ons duurzaam ondernemerschap! We zijn er blij mee, maar hebben ook kritiek.
Een blije teleurstelling
AKA Communicatie, het bedrijf waar de Woongroepcoach deel van uitmaakt, is gister door de gemeente Eindhoven opnieuw beloond met het Keurmerk Duurzame Ondernemer.
Ik ben natuurlijk blij met de prijs.
Gister was de prijsuitreiking. En dat was, met name dankzij het geweldige optreden van Ja-maar een leuke avond vol gave ontmoetingen.
Gefeliciteerd allemaal, mede-winnaars!
Het was voor vele prijswinnaars wel een beetje een teleurstelling, omdat er zonder enige motivatie 50% minder zilveren keurmerken werden uitgedeeld, en veel ondernemers dit jaar een plaats terugschoven in het klassement vergeleken met vorig jaar.
Ook ik kreeg dit jaar slechts het bronzen keurmerk in plaats van net als vorig jaar het zilveren. Dit hoewel ik juist nóg meer werk maakt van duurzaamheid dan vorig jaar. Gedeelde smart, want ik was niet bepaald de enige.
Keurmerk Duurzame Ondernemer is geen keurmerk
Dit hangt samen met de worsteling van gemeente Eindhoven met de inhoud van het keurmerk. Het is natuurlijk lastig om één duidelijk, transparant pakket van eisen aan een keurmerk te hangen, als er zo’n enorm breed gezelschap aan ondernemers mee doet. Zo waren er onder de prijswinnaars zowel dienstverlenende ZZP’ers zoals ikzelf, maar ook een boerderij, winkels, industrie en bijvoorbeeld het Van der Valk Hotel Eindhoven.
Aan de andere kant is er nu helemáál geen duidelijkheid over waar je aan moet voldoen om het Keurmerk te krijgen. Er is geen vaste standaard waar een bedrijf aan moet voldoen. En daarmee is voor jou als consument ook niet duidelijk wat het eigenlijk wil zeggen als een bedrijf wel of geen keurmerk heeft.
Dat komt omdat het Keurmerk Duurzame Ondernemer eigenlijk helemaal geen keurmerk is. Zoals wethouder Joost Helms in zijn uitreikingstoespraak aangaf, is het keurmerk een aanmoedigingsprijs.
Daardoor is het mogelijk dat bedrijf A veel milieu- en mensvriendelijker werkt dan bedrijf B, maar B toch een hoger keurmerk krijgt dan A. Een voorbeeld is Eindhoven Airport, die vorig jaar net als een fietskoeriersbedrijf (met een ecologische voetafdruk van ongeveer 0) zilver kreeg, hoewel het bestaan van Eindhoven Airport natuurlijk alles behalve goed is voor het milieu.
De vragenlijst was dit jaar dan ook een heel andere dan vorig jaar. Op zich positief; vorig jaar kreeg ik nog minpunten omdat ik geen milieuvriendelijke auto’s koop (ik heb namelijk bewust geen auto).
Toch zaten er ook dit jaar nog behoorlijke fouten in. Zo werd me dit gevraagd:
Hanteert u voor de producten en/of diensten die uw bedrijf levert de opgestelde (milieu)duurzaamheidscriteria van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu.
De meest actuele versie is altijd te vinden op www.pianoo.nl/dossiers/duurzaaminkopen
Dat wilde ik ook wel weten. Daarom heb ik me maar eens in de materie verdiept.
PIANOo, waarnaar gemeente Eindhoven me met een niet-werkende link verwees, bleek helemaal niets met ondernemers te doen, en verwees me door naar MVO Nederland.
Zij konden me vertellen dat ondernemers niet aan de duurzaamheidscriteria kunnen en hoeven te voldoen. Die zijn namelijk opgesteld voor overheden, niet voor bedrijven. Ik bleek er als bedrijf automatisch aan te voldoen, zelfs als ik afval gescheiden verwijder door mijn tuinafval in de glascontainer te werpen en ik mijn batterijen in de groenbak gooi.
Een kleine rondgang op de prijsuitreiking leerde me trouwens dat de meeste deelnemers (allen die ik sprak, inclusief een gouden winnaar) al die moeite niet hadden genomen, en gewoon hadden aangevinkt dat ze voldoen aan de criteria, zonder ze te hebben gelezen. Achteraf gezien terecht, maar erg best is dat natuurlijk niet.
Intussen hoopt de gemeente dat deelnemende ondernemers elk jaar een stapje verder zetten, en blijkbaar kun je je keurmerk alleen vasthouden als dat lukt. Een goed streven.
Tegelijkertijd vraag ik me serieus af hoe ik ooit nog van brons naar een gouden keurmerk moet komen:
- Ons energiegebruik (gas en elektriciteit) is 100% groen en CO2 neutraal
- ik heb expres geen apart kantoor maar werk vanuit huis, zodat ik geen schaarse ruimte of grondstoffen voor kantoorbouw gebruik
- ik werk op mijn visitekaartjes na papierloos
- ik heb bewust geen auto
- AKA Communicatie (waar de Woongroepcoach een onderdeel van is) besteedt minimaal 5% (en in de praktijk wel tot 30%) van haar tijd aan vrijwilligerswerk voor ideëele doelen
- ik werk alleen voor klanten die de wereld dagelijks beter en mooier maken, en weiger klanten die naar mijn mening onaanvaardbare sociale of milieuschade veroorzaken
- AKA Communicatie neemt haar maatschappelijke verantwoordelijkheid serieus door ook politiek en sociaal stelling te nemen. Zo hebben wij afgelopen maand Menzis nog zo ver gekregen om terug te komen op haar eerdere uitspraken dat zij zorgkosten op sommige patiënten wilden gaan verhalen.
Zoals een collega-ondernemer tijdens het aanvaarden van haar bronzen keurmerk al zei: wat kan je als eenmansbedrijf in ’s hemelsnaam nog meer doen?
Conclusie
Het is natuurlijk heel positief dat gemeente Eindhoven duurzaamheid wil stimuleren. En geloof me, al heb ik (net als vorig jaar) dan wel kritiek, de gemeente doet dat heel wat beter dan sommige andere organisaties op het gebied van MVO. Toch hoop ik dat er volgend jaar gekozen gaat worden tussen een aanmoedigingsprijs en een echt keurmerk. Noem het niet een keurmerk als het feitelijk een ondoorzichtige aanmoedigingsprijs is zonder standaard.
Ik hoop dat de gemeente kiest voor een echt keurmerk met een transparante standaard.
Zodat zowel grotere bedrijven als ZZP’ers weten wat ze moeten doen om het keurmerk te verdienen, en zodat consumenten niet voor het lapje gehouden worden met een keurmerk wat eigenlijk geen keurmerk is.
MVO en duurzaamheid dreigen teveel loze begrippen te worden die iedereen wel op zichzelf van toepassing kan verklaren. Laten we helderheid scheppen.
En kijk daarbij niet alleen naar het milieu; sociale duurzaamheid is zeker net zo belangrijk. We hebben niets aan een wereld waar het afval netjes gescheiden wordt, maar mensen nog steeds worden uitgebuit.
De gemeente heeft aangegeven open te staan voor commentaar en verbetering van het duurzaamheidskeurmerk. Daar kan ik alleen maar respect voor opbrengen, en ik ben zeer benieuwd naar volgend jaar.