Toewijzing van woonruimte

Als je coöptatierecht hebt (je mag als woongroep zelf nieuwe bewoners uitkiezen), hoe regel je dat dan het beste?

Vooraf: wat is coöptatie?

Coöptatierecht betekent dat je als woongroep zelf bepaalt wie je kiest als nieuwe bewoner wanneer er woonruimte vrij komt. Niet alle woongroepen hebben coöptatierecht, maar we raden dit wel aan. Coöptatie vermindert overlast en de ervaring daarvan, vergroot de sociale cohesie en betrokkenheid waar een woongroep op drijft, en vergroot het zelfbeheer.

Coöptatierecht, en dan?

Er zijn allerlei manieren om coöptatie als bewonersgroep in je pand te regelen. We focussen hier in op de meest voorkomende vorm bij grotere panden.

We raden je in het geval van grotere panden met meerdere (sub)woongroepen aan om drie lagen in je toelatingsbeleid in te bouwen:

• Een toelatingscommissie
• De subwoongroep waar de ruimte vrij is
• De algemene vergadering van bewoners en gebruikers

De toelatingscommissie legt een inschrijflijst aan, van potentiële bewoners en gebruikers die men een aanwinst voor het pand acht. Die inschrijflijst wordt dus ook onderhouden op het moment dat er geen zicht is op vrijkomende ruimtes. Het is geen wachtlijst! Iemand die goedgekeurd wordt als potentiële bewoner / gebruiker heeft geen enkele garantie dat hij daadwerkelijk wordt uitgekozen of op een gegeven moment “aan de beurt is”. Vraag daarom ook geen inschrijfgeld.

De subwoongroep (of werkruimtecluster) moet daadwerkelijk wonen (werken) met een nieuwe bewoner. Laat hen de vrije keuze uit de inschrijflijst. Hebben zij iemand op het oog die niet op de lijst staat? Prima, deze persoon moet dan eerst langs de toelatingscommissie, die zich zo min mogelijk onder druk laat zetten.

Wanneer de subwoongroep iemand gekozen heeft, is het laatste woord aan de algemene vergadering van het pand. Het is funest voor de sfeer en betrokkenheid om iemand in het pand op te nemen als een andere bewoner / gebruiker daar onoverkomelijke bezwaren tegen heeft. Werk dus altijd met vetorecht bij toelatingsbeslissingen.

Meer over de toelatingscommissie:

De taak van de commissie is om potentiële bewoners te informeren over het reilen en zeilen in het pand, en zo objectief mogelijk te beoordelen op de volgende punten:

• Is van deze persoon te verwachten dat hij of zij voldoende tijd en energie in het zelfbeheer van het pand zal steken?
• Indien van toepassing: Is van deze persoon te verwachten dat hij voldoende tijd en energie in zelfwerkzaamheid zal steken?
• Heeft hij een adequate verwachting van het pand en zijn rol daarin?
• Kan hij de huur betalen?
• Is deze persoon goed voor een gezonde mix van type bewoners?
• Past hij bij de rest van het pand qua persoonlijke woonwensen en het afwerkingniveau / gedeelde voorzieningen in het pand? Past hij bij de normen en waarden en de intro- of extravertheid van het pand? Kan hij zich vinden in de besluitvormingsprocedures?
• Bij vrijkomende werkruimtes is het vaak goed om bewoners voorrang te geven boven externen; dit versterkt de betrokkenheid tussen woon- en werkruimtes.

Nog meer tips voor de commissie:

• Streef geen monotomie na. Een gezonde mix houdt diversiteit van bewoners in, zonder dat deze tot tegenstellingen leidt.
• Kijk vooral naar de betrokkenheid die je van iemand kan verwachten, en prik door mooie woorden (of juist een gebrek daaraan) heen.
• Verplicht potentiële bewoners / gebruikers om eens in het jaar hun inschrijving te verlengen met een vragenlijst. Zo raakt je bestand niet vervuild met mensen die eigenlijk geen interesse meer hebben, of wiens situatie inmiddels volledig veranderd is.
• Versoepel je eisen niet te snel. Het is bij een lege inschrijflijst beter om een advertentie te plaatsen, en er zwemt veel vis in de oceaan.

Het kan natuurlijk zo zijn dat de corporatie randvoorwaarden stelt aan wie in aanmerking komt voor coöptatie.

Bovenstaande tekst is oorspronkelijk geschreven voor 12N, voor de conceptfase van het project Karakterpanden, en februari 2011 aangepast voor de Woongroepcoach